Wprowadzenie:
Kurs roczny na poziomie zaawansowanym obejmujący pięć trzydniowych weekendowych zjazdów w pięciu porach roku (w sumie 15 dni warsztatów kameralnych i praktyki terenowej) zakończony certyfikacją uczestnictwa, z możliwością poddania się ewaluacji.
Terminy drugiej edycji 2024:
To pierwsza w Polsce profesjonalna szkoła czytania przyrody dla dorosłych.
Na pieszych wyprawach po dzikich zakątkach Biebrzy szkolimy swoją uważność, pracujemy nad sztuką dostrzegania i rozumienia.
Ze śladów pozostawionych przez zwierzęta wyczytujemy więcej niż ktokolwiek mógłby przypuszczać. Angażujemy wszystkie zmysły: nie umykają nam żadne odgłosy ani zapachy bo to integralne składowe naszego przyrodniczego dochodzenia.
Rozpoznanie samego gatunku zwierzęcia to dla nas banał – tropieniowe „przedszkole”.
Nam jest dane odkrywać takie szczegóły z życia zwierząt jak:
* W jakim było wieku?
* Jakiej było płci?
* Dokąd szło i po co?
* Jak się czuło?
* W jakim było nastroju?
* Co myślało?
* W jakiej było kondycji fizycznej?
* Czym się pożywiło?
Często znajdziemy także odpowiedzi na bardziej szczegółowe pytania:
* Jak stresujące życie prowadził dany osobnik?
* Kto kogo zjadł i dlaczego?
* Czy samica była w rui?
* Czy samica była ciężarna?
* Ile razy dana samica rodziła?
Na naszych wyprawach sięgamy do najgłębszych pokładów naszej wiedzy. Prowadzimy iście detektywistyczne dochodzenie, wymagające często umiejętności kryminologa przyrody. Wspólnie tropimy, znajdujemy, odkrywamy, stawiamy pytania, szukamy odpowiedzi, rozwiązujemy nawet najbardziej skomplikowane zagadki przyrodnicze.
Okazuje się bowiem, że nie ma nic bardziej fascynującego jak złożyć w całość historię na podstawie znalezionych w terenie, pozornie rozrzuconych przypadkowo i nie mających z sobą nic wspólnego – materiałów dowodowych. Tak oto, niepostrzeżenie i w profesjonalnej oprawie zaczynają się spełniać nasze młodzieńcze marzenia o zgłębieniu indiańskiej sztuki tropienia.
Siłą rzeczy towarzyszą nam zwierzęta. Ale na nie możemy już spojrzeć z innej perspektywy – z szacunkiem wynikającym z dogłębnego rozumienia ich życia i emocji.
Przy okazji uczymy się dostrzegać procesy rządzące przyrodą i rozumieć zwierzę w kontekście skomplikowanych sieci zależności.
A co najważniejsze zdobywamy uniwersalną wiedzę do wykorzystania „na swoim własnym podwórku”.
Poza wyprawami terenowymi szkolimy się intensywnie na warsztatach z rozpoznawania zwierząt po:
– tropach
– odchodach
– czaszkach
– dziobach
– nogach
– piórach
– oczach
– jajach
– włosach
– poczwarkach
– gniazdach
– żerowiskach
i innych elementach
„Twoje życie już nigdy nie będzie wyglądało tak samo”.
„Nie musisz czytać wszystkich książek. Przeczytaliśmy je za ciebie”
W programie:
Zjazd I
Część terenowa / praktyka terenowa - do 15 godzin)
piątek - wyprawa około 4 godzin
sobota - wyprawa około 4 godzin
niedziela - wyprawa około 7 godzin (dzień bez zajęć stacjonarnych)
Część kameralna / zajęcia stacjonarne (szkolenie + praktyka) - do 15 godzin (w rozbiciu na piątek i sobotę)
Rozpoznawanie zwierząt po tropach:
1/ ssaki
- budowa ogólna "stopy"
- stopo-, palco-, a kopytochodność
- rozpoznawanie gatunków ssaków na podstawie tropów (przegląd eksponatów + ćwiczenia)
- typy chodu u ssaków
- rozpoznawanie gatunków ssaków na podstawie typów chodu
2/ ptaki
- różnice w budowie "stóp" ptaków
- nauka rozpoznawania ptaków na podstawie tropów (przegląd nóg ptaków)
- typy chodu u ptaków
3/ inne zwierzęta
4/ filozofia tropu
Zbieranie i przechowywanie eksponatów
Preparowanie szkieletów
Zjazd II
Część terenowa / praktyka terenowa - do 15 godzin)
piątek - wyprawa około 4 godzin
sobota - wyprawa około 4 godzin
niedziela - wyprawa około 7 godzin (dzień bez zajęć stacjonarnych)
Część kameralna / zajęcia stacjonarne (szkolenie + praktyka) - do 15 godzin (w rozbiciu na piątek i sobotę)
Rozpoznawanie ptaków po jajach:
1. filozofia jaja / zrozumieć jajo
- liczba jaj w złożeniu,
- kolejność składania i klucia jaj,
- wielkość, kształt i kolor jaja
- funkcja plamek na jaju,
- umaszczenie jaj kukułki
- porozumiewanie się z rodzicem,
- manipulacja terminami klucia
- zabezpieczanie jaj przed pasożytami
2. nauka rozpoznawania ptaków po jajach (praca z eksponatami + ćwiczenia)
3. jaja wyklute a zrabowane - nauka rozpoznawania - przegląd eksponatów
Rozpoznawanie bezkręgowców po larwach i poczwarkach:
1. Filozofia poszczególnych form rozwojowych bezkręgowców
2. Cykle rozwojowe bezkręgowców (ćwiczenie z eksponatami)
3. Nauka rozpoznawania na podstawie larw i poczwarek (przegląd eksponatów)
Rozpoznawanie zwierząt po wylinkach:
1. filozofia wylinki/zrozumieć wylinkę
2. Przegląd wylinek płazów, gadów i bezkręgowców
Rozpoznawanie bezkręgowców po galasach
1/ filozofia galasów
2/ rozpoznawanie po galasach
Rozpoznawanie bezkręgowców po korytarzach w drewnie
1/ filozofia korytarza larwalnego
2/ rozpoznawanie gatunków po korytarzach w drewnie
Zjazd III
Część terenowa / praktyka terenowa - do 15 godzin)
piątek - wyprawa około 4 godzin
sobota - wyprawa około 4 godzin
niedziela - wyprawa około 7 godzin (dzień bez zajęć stacjonarnych)
Część kameralna / zajęcia stacjonarne (szkolenie + praktyka) - do 15 godzin (w rozbiciu na piątek i sobotę)
Rozpoznawanie zwierząt po kościach:
1/ zęby
- rodzaje zębów
- wzór zębowy
- typy uzębienia
- wzrost i wymiana zębów
- ocena wieku ssaków na podstawie uzębienia (warsztaty praktyczne)
- przegląd typów uzębienia
2/ czaszki
- ogólne cechy i budowa czaszki
- różnice w budowie czaszek między ptakami, ssakami, płazami i gadami
- rozpoznawanie gatunków na podstawie eksponatów (przegląd czaszek ssaków, ptaków, płazów i gadów)
3/ Poroże, rogi
- budowa i formowanie poroża i rogów
- proces zrzucania poroża
- przegląd typów poroży i rogów
- ocena wieku na podstawie czaszek i poroży
4/ inne części szkieletu
rozpoznawanie gatunku, płci i wieku zwierząt na podstawie innych części szkieletu
5/ ciekawe przypadki lub wyjątki - (przegląd eksponatów)
6/ folozofia kośćca
Zjazd IV
Część terenowa / praktyka terenowa - do 15 godzin)
piątek - wyprawa około 4 godzin
sobota - wyprawa około 4 godzin
niedziela - wyprawa około 7 godzin (dzień bez zajęć stacjonarnych)
Część kameralna / zajęcia stacjonarne (szkolenie + praktyka) - do 15 godzin (w rozbiciu na piątek i sobotę)
Rozpoznawanie zwierząt po ochodach:
1. filozofia kupy / zrozumieć kupę:
- trawienie u ssaków
- odchody a dieta
- odchody a pory roku
- odchody a płeć
- pozostawianie odchodów: miejsca i formacje
2. rozpoznawanie ssaków na podstawie odchodów (przegląd odchodów ssaków)
3. filozofia ptasiej kupy:
- trawienie u ptaków
4. rozpoznawanie ptaków po wypluwkach (przegląd wypluwek)
- sekcja wypluwek sów
5. odchody płazów, gadów i bezkręgowców
6. ciekawe przypadki lub wyjątki (przegląd eksponatów)
Rozpoznawanie ptaków po gniazdach:
1/ filozofia gniazda/ zrozumieć gniazdo
- preferencje siedliskowe ptaków
- położenie gniazd (względem słońca, wiatru, poziomu gruntu)
- wielkość, kształt i budulec gniazda
- sposoby na pasożyty gniazdowe
2/ oznaczanie gatunków ptaków po gniazdach (przegląd eksponatów i ćwiczenia)
Zjazd V
Część terenowa / praktyka terenowa - do 15 godzin)
piątek - wyprawa około 4 godzin
sobota - wyprawa około 4 godzin
niedziela - wyprawa około 7 godzin (dzień bez zajęć stacjonarnych)
Część kameralna / zajęcia stacjonarne (szkolenie + praktyka) - do 15 godzin (w rozbiciu na piątek i sobotę)
Rozpoznawanie ptaków po piórach:
1. filozofia pióra/ zrozumieć pióro
- budowa pióra
- funkcje piór
- okrywa piórowa ptaka
- ubarwienie ptaków
- pierzenie
- ewolucja piór
2. Rozpoznawanie gatunków ptaków po skrzydłach i piórach (praca z eksponatami)
Rozpoznawanie ssaków po włosach:
1. filozofia włosa (zrozumieć włos)
- budowa włosa
- struktura okrywy włosowej
- gęstość sierści
- wymiana włosów
2. rozpozawanie ssaków po włosach na podstawie eksponatów
3. ciekawe przypadki lub wyjątki - przegląd eksponatów
W terenie podczas wszystkich zjazdów:
przyrodnicze aspekty sezonowe
klasyfikacja wszystkich znajdowanych "eksponatów:" przyrodniczych
rozpoznawanie płazów, ptaków, ssaków i bezkręgowców po głosach
rozpoznawanie płazów, ptaków, ssaków i bezkręgowców po tropach
rozwiązywanie zagadek kryminalnych
dedukowanie z typów chodu
rozpozanwanie ważek, motyli, chrząszczy i innych bezkręgowców
rozpoznawanie płazów
interpretacja wszelkich znalezionych śladów obecności zwierząt
Cennik:
Cena standardowa:
osoba w pokoju dwuosobowym: 1500 zł / zjazd
Rabat 20%: osoby zamawiajace 5 zjazdów czyli pełen roczny kurs płacą jedynie za 4 zjazdy!!!
W koszty wliczono:
2 noclegi w pokojach dwuosobowych
wyżywienie: (2 posiłki w piątek, 3 posiłki w sobotę, 2 posiłki w niedzielę)
warsztaty stacjonarne
warsztaty terenowe
W koszty nie wliczono:
transport
Dodatkowo można zamówić:
dopłata do pokoju jednoosobowego 200 zł / turnus
Upusty:
– 5 zjazdów w danym roku w cenie 4 zjazdów
– dla pracowników Parków Narodowych i innych obszarów chronionych: 10 %*
*upusty nie sumują się
Informacje dodatkowe:
Czas trwania: 5 turnusów po 3 dni (w sumie 15 dni)
zjazd zimowy: 12-14 stycznia
Osoby prowadzące:
Katarzyna Ramotowska: magister biologii środowiskowej, przyrodnik, terenowiec, fotograf przyrody, czynny przewodnik po Biebrzy i edukator przyrodniczy od ponad 30 lat. Założyciel i członek wielu stowarzyszeń działających na rzecz ochrony przyrody. Pionier rozwoju turystycznego Regionu Biebrza. Od roku 2001 właściciel Biebrza Eco-Travel - firmy zajmującej się wyprawami przyrodniczymi i edukacją w naturze. Nagrodzona tytułem „Przewodnik Roku 2011” przez Kapitułę Ogólnopolskiego Konkursu Przewodnik Roku. Szkoleniowiec przewodników po Biebrzy na kursie organizowanym przez WWF (Światowy Fundusz Na Rzecz Przyrody). Przez dziennikarzy mianowana „Królową i Ambasadorem Biebrzy”.
Pomysłodawczyni i współtwórczyni Ośrodka Archeologii Eksperymentalnej Mamucia Dolina, za którą otrzymała Nagrodę Marszałka Województwa Podlaskeigo w pierwszej edycji konkursu: Podlaskie Marki Roku 2004 w kategorii Pomysł Roku. .
Od 2017 roku właścicielka Gospodarstwa Przyjaznego Przyrodzie NatuRaj nad Biebrzą gdzie prowadzi wiele działań wspierających dziką przyrodę.
W życiu zawodowym „Szefowa”. Na co dzień „Zabiebrzona w stopniu nieuleczalnym”. Pasjonatka. Od dzieciństwa podgląda tajniki życia przyrody aby móc się nimi z Wami podzielić. Wychowana na bagnach i przez bagna od ponad 50 lat spełnia swoje marzenia o zgłębianiu sztuki czytania i rozumienia przyrody.
Urok Bagien pokazała już chyba całemu światu, a wciąż szaloną satysfakcję sprawia jej fakt, że kolejni goście wyjeżdżają stąd odrobinę bogatsi. Bogatsi o nowe spojrzenie na przyrodę.
Motto życiowe: „Nie ma rzeczy niemożliwych a cuda zajmują tylko trochę więcej czasu”
Adam Zbyryt: biolog, ornitolog, popularyzator nauki. Związany z Uniwersytetem w Białymstoku. Autor czterech książek przyrodniczych: „Ptaki Puszczy Białowieskiej. Opowieści o mieszkańcach niezwykłego lasu” (Wydawnictwo Paśny Buriat, 2020), „Krajobraz strachu. Jak stres i strach kształtują życie zwierząt” (Wydawnictwo Marginesy, 2021), „Bocian. Biografia nieautoryzowana” (z prof. Piotrem Tryjanowskim; Wydawnictwo Paśny Buriat, 2022), „Sensacyjne życie ptaków. Pierzaste wampiry, tęczowe albatrosy i trujące przepiórki” (Wydawnictwo Poznańskie, 2023) i ponad pięćdziesięciu artykułów naukowych i popularnonaukowych. Książka o bocianie była nominowana do Nagrody „Złotej Róży” przyznawanej przez Festiwal Nauki w Warszawie, Instytut Książki i miesięcznik „Nowe Książki” dla najlepszej napisanej po polsku książki popularnonaukowej, która służy rzetelnemu upowszechnianiu wiedzy naukowej i wyróżnia się wybitną formą literacką.
Razem z redaktorem Marcinem Cichońskim w każdy poniedziałek o godz. 10:10 prowadzi cykl audycji przyrodniczych pt. „Dwóch ludzi z puszczy” na antenie Radia 357, a w każdą sobotę o godz. 9:30 występuje w cyklu audycji przyrodniczych pt. „Klinika zdrowego chomika” na antenie Radia Kraków. Występuje w serialu przyrodniczym „Podglądacze przyrody” emitowanym na antenie Polsatu (premiera sezonu 2024). Był prelegentem prestiżowego TEDx i wielu innych wydarzeń popularnonaukowych. Od trzech lat współpracuje z magazynem „Przekrój”, gdzie publikuje teksty na tematy przyrodnicze.
Za działania popularyzatorskie otrzymał tytuł „Popularyzatora Nauki 2021” w kategorii Animator w konkursie zorganizowanym przez serwis PAP „Nauka w Polsce”. Prowadzi edukację przyrodniczą na fanpage’u na Facebooku „Adam Zbyryt – Człowiek z Puszczy”. Na bieżąco komentuje wydarzenia przyrodnicze w prasie i telewizji. Jest aktywnym członkiem Stowarzyszenia „Rzecznicy Nauki”, Polskiego Towarzystwa Etologicznego, Grupy Badawczej Bociana Białego i Lokalnej Komisji Etycznej w Olsztynie.
Czas trwania:
15 dni
Miejsce spotkania:
Dwór Dobarz
Zakwaterowanie:
Dwór Dobarz, pokoje 2-osobowe
Transport:
własny
Minimalna ilość osób:
12
Maksymalna ilość osób:
16
Terminy: zobacz
Jak się przygotować: zobacz
Zamówienie: zobacz
Najbliższe kwatery: zobacz
Jak się przygotować:
Niezbędnik:
- ścieralny marker,
- buty gumowe
- notatnik + ołówek
- aparat komórkowy lub fotograficzny do dokumentowania śladów