Wybierając się na wyprawę przyrodniczą należy pamiętać, że żadna forma turystyki – nawet turystyka przyrodnicza i ekoturystyka, nie pozostają bez negatywnego wpływu na przyrodę.
Paradoksalnie, negatywny wpływ na przyrodę mają nawet takie zachowania turystów w terenie jak:
- rozkładanie się z piknikiem w miejscu gdzie śpiewają i latają nad głowami ptaki (ptaki latają aby nas odciągnąć od gniazda, jaja w tym czasie ulegają przegrzaniu lub wychłodzeniu, co zazwyczaj kończy się utratą lęgu)
- łapanie płazów rękoma po użyciu kosmetyków lub środków odstraszających komary (trucizna zaburza proces oddychania skórnego płazów)
- wysiadanie z samochodu gdy w pobliżu znajdują się zwierzęta (płoszymy zwierzęta, często rozdzielamy rodziców z potomstwem)
- wychodzenie z ukryć fotograficznych / obserwatoriów w momencie, gdy zwierzęta są w pobliżu (zwierzęta nie powracają przez długi czas w takie miejsce)
- porządkowanie / oczyszczanie kadru wokół fotografowanego obiektu (wskazujemy drogę drapieżnikom co najczęściej owocuje śmiercią fotografowanego obiektu)
- wabienie ptaków / ssaków z użyciem magnetofonu (niepokoimy, zaburzamy rytm życia jak i strukturę dominacji w obrębie gatunku)
- używanie samochodów (oprócz hałasu i zanieczyszczeń zwiększamy (często nieświadomie) śmiertelność: np. żaby, jeże, węże, owady)
- wpływanie kajakami na starorzecza (nie tylko niepokoimy ptaki ale także fizycznie niszczymy gniazda ukryte wśród pływającej roślinności)
- zbyt bliskie podpływanie do szuwarów (niszczymy gniazda ptaków i siedliska bezkręgowców)
- chodzenie ścieżkami zwierząt (zakłócamy system komunikacji zapachowej zapisanej w tropach zwierząt)
- wędrowanie po turzycowiskach (szczególnie w sezonie lęgowym ptaków i okresie godowym płazów) poza wyznaczonymi do tego ścieżkami
- wprowadzanie na szlaki turystyczne psów (pies – nawet na smyczy postrzegany jest jako drapieżnik – zarówno wizualnie jak i zapachowo, co powoduje niepokojenie miejscowych gatunków i zmianę ich zachowania)
- hałasowanie w pobliżu tokowisk i terenów lęgowych
W jaki sposób możesz uczynić swoją wyprawę przyrodniczą maksymalnie pożyteczną ?
- weź ze sobą lornetkę (najlepsze parametry do terenu otwartego to 12×50 a do lasu 8×40). W terenie otwartym zdecydowanie bardziej przyda się luneta
- jeśli nie ma w pobliżu wież widokowych lub czatowni to w miarę możliwości obserwuj zwierzęta z auta (pozostają w bliższej odległości, mniej się stresują)
- skorzystaj z polecanych w lokalnych przewodnikach najdogodniejszych miejsc do obserwacji
- przestrzegaj przepisów o udostępnianiu obszarów chronionych – przyroda potrzebuje od Ciebie odpocząć
- w teren ubieraj nieszeleszczącą stonowaną w kolorach odzież wierzchnią
- wychodząc w teren nie używaj kosmetyków o zdecydowanym zapachu, a najlepiej nie używaj ich w ogóle
- wyjścia terenowe „na zwierzęta” planuj na godziny wczesnoporanne oraz późnowieczorne
- staraj się zwracać baczną uwagę i umiejętnie interpretować zachowanie zwierząt w terenie
- będziesz mógł dłużej cieszyć się widokiem zwierzęcia jeśli wykażesz się cierpliwością, nie rób ani kroku dopóki zwierzę uważnie cię obserwuje
- nie goń za zwierzęciem, bo traci ono cenną energię a w okresie zimowym narazisz je dodatkowo na kontuzję lub przeziębienie
- nie zakłócaj spokoju ptaków przy gnieździe
- nie fotografuj, ptaków na gniazdach
- jeśli przypadkowo odkryłeś miejsce gniazdowania ptaka nie rozpowszechniaj tej informacji
- zrezygnuj z kolekcjonowania obiektów przyrodniczych
- jeśli balon, którym lecisz przekracza granice terenu chronionego – upewnij się czy pilot wyniósł Was na pułap 2 km, na wysokość, która zminimalizuje zakłócanie spokoju zwierząt
- jeżeli nie masz pewności, że przyroda jest dla Ciebie otwartą księgą to jednak skorzystaj z pomocnych oczu przewodnika